Door: Patrick Jordens bestuurslid Digitalisering MKB Westland
Privacyregels met impact
Als bestuurslid Digitalisering zie ik regelmatig de worsteling van ondernemers met de algemene verordening gegevensbescherming (AVG). Deze wet, die is bedoeld om persoonsgegevens te beschermen, heeft een goede basis, maar blijkt in de praktijk vaak complex en lastig uitvoerbaar. Vooral kleinere bedrijven hebben moeite om de balans te vinden tussen naleving van de regels en het soepel laten draaien van hun onderneming. In deze blog deel ik de belangrijkste knelpunten en mogelijke oplossingen vanuit ons perspectief.
Knelpunt 1: onduidelijkheid in de uitleg van de wet
Veel MKB-ondernemers vinden de AVG ingewikkeld. Begrippen zoals ‘gerechtvaardigd belang’ worden niet altijd eenduidig uitgelegd. Dit leidt tot onzekerheid: doe je het wel goed? Het gevolg is dat ondernemers vaak dure juridische hulp moeten inschakelen om risico’s te vermijden. Bovendien verschilt de interpretatie van de regels soms per land, wat extra lastig is voor bedrijven die internationaal opereren.
Oplossing: Er is behoefte aan heldere, uniforme uitleg van de regels, liefst met praktische voorbeelden en standaardrichtlijnen. Toezichthouders zouden hier proactiever in moeten zijn.
Knelpunt 2: gebrek aan praktische tools voor het MKB
Vooral kleine bedrijven hebben geen uitgebreide juridische of ict-afdelingen die hen kunnen helpen bij de implementatie van de AVG. Het gevolg is dat ze soms moeten gokken hoe ze bepaalde regels moeten toepassen. Dit zorgt niet alleen voor frustratie, maar ook voor een gevoel van oneerlijke concurrentie met grotere bedrijven die wel over de middelen beschikken.
Oplossing: Ontwikkel toegankelijke hulpmiddelen zoals voorbeeldbeleidsdocumenten en eenvoudige software om MKB-bedrijven te ondersteunen. Deze tools moeten specifiek gericht zijn op de dagelijkse praktijk van ondernemers.
Knelpunt 3: te streng toezicht in Nederland
In Nederland wordt de AVG strenger gehandhaafd dan in veel andere EU-landen. Dit zet Nederlandse MKB-bedrijven op achterstand. Een goed voorbeeld hiervan is de omgang met biometrische gegevens, zoals gezichtsherkenning. De wet biedt ruimte voor gebruik, maar strikte interpretaties maken ondernemers huiverig om innovatieve technologie in te zetten.
Oplossing: Nederland moet meer aansluiten bij de aanpak van andere EU-landen. Bovendien moeten er uitzonderingen komen voor situaties waarin technologie, zoals biometrie, maatschappelijke meerwaarde heeft.
Knelpunt 4: gebrek aan ondersteuning voor innovatie
De AVG biedt mogelijkheden voor innovatie, maar die worden in Nederland nog onvoldoende benut. Bijvoorbeeld: banken en verzekeraars zouden data kunnen delen om samen fraude te bestrijden. Maar onduidelijke regels over gegevensdeling staan dit soort samenwerkingen vaak in de weg.
Oplossing: Zorg voor heldere wettelijke grondslagen die dit soort data-innovaties mogelijk maken. Hierbij kunnen aanvullende eisen, zoals audits en transparantie, misbruik voorkomen.
Knelpunt 5: verschillen tussen EU-landen
De AVG zou in de hele EU gelijk moeten zijn, maar de praktijk is anders. Wat in Duitsland toegestaan is, kan in Nederland verboden zijn. Dit zorgt voor extra kosten en onzekerheid voor MKB-bedrijven die grensoverschrijdend werken.
Oplossing: De Europese Commissie moet toezien op een uniforme toepassing van de AVG in alle lidstaten. Dit geeft ondernemers meer duidelijkheid en een gelijk speelveld.
Knelpunt 6: onduidelijkheid over kunstmatige intelligentie (AI)
Met de opkomst van ai komen er nieuwe vragen over privacy. Denk aan algoritmes die persoonsgegevens verwerken. Hoe passen deze toepassingen binnen de AVG? Veel MKB’ers weten het niet en durven daardoor niet te investeren in ai.
Oplossing: Regelgeving zoals de ai act moet goed aansluiten op de AVG. Bovendien hebben ondernemers behoefte aan praktische richtlijnen over het gebruik van ai binnen de huidige privacyregels.
MKB heeft maatwerk nodig
De AVG heeft een belangrijke functie in het beschermen van persoonsgegevens. Maar voor MKB-bedrijven moet de wet haalbaar blijven. Onduidelijkheden, hoge kosten en strenge controles maken het nu onnodig moeilijk. Toezichthouders en beleidsmakers moeten meer oog hebben voor de dagelijkse praktijk van ondernemers.
Met betere ondersteuning, heldere regels en een pragmatische benadering kunnen we ervoor zorgen dat privacy en innovatie hand in hand gaan. Samen bouwen we aan een veilige en toekomstbestendige digitale economie.
