Burgemeester Arends zag al op 2 maart de ernst van de situatie van corona in; zijn zoon belde dat een klasgenoot van hem mogelijk in aanraking was geweest met iemand die corona had. De GGD en overheden troffen toen al voorbereidingen om een mogelijk grote uitbraak te voorkomen. In Westland was op vrijdag 13 maart de eerste besmetting… “Een dergelijke crisis is ongekend, het is nooit eerder voorgekomen en nieuw voor iedereen.” aldus Bouke Arends.
Eerste maatregelen
Gemeente Westland sloot op 16 maart direct het gemeentehuis. Vanaf dat moment werkte iedereen thuis, met uitzondering van de medewerkers in kritische processen (bijvoorbeeld afvalinzameling, gemeentewerven en uitvaartzorg) en het baliepersoneel. “Er werd een projectorganisatie ingericht met als doel de crisis te kunnen managen. Onderdeel van die organisatie is onder andere een werkgroep economie, waarin wordt samengewerkt met de brancheorganisaties, zoals MKB Westland, VNO-NCW Westland Delfland en Glastuinbouw Westland.” zegt de burgervader. “Ook landelijke regelingen zoals de TOZO (tijdelijke ondersteuning zelfstandig ondernemers) werden direct uitgevoerd; zo’n 1.800 Westlandse zelfstandigen en kleine ondernemers hebben hiervan al gebruik gemaakt.” zegt Arends. “Aan ondernemers met acute nood zijn voorschotten verstrekt. Daarnaast is lokale regelgeving aangepast en is de inning van OZB-gelden uitgesteld.
Samenwerking in de regio
Burgemeester Arends benadrukt het belang van samenwerking in de regio: “Die is bij een ramp of crisis cruciaal. Tijdens deze coronacrisis heeft Johan Remkes als voorzitter van de veiligheidsregio vergaande bevoegdheden ten aanzien van de bestrijding van het virus. Ik zit samen met de andere burgemeesters, de GGD en operationele diensten uit de Veiligheidsregio Haaglanden in het Regionaal Beleidsteam (het RBT). Binnen het RBT vindt afstemming plaats over de regionale aanpak van het virus en worden bestuurlijke dilemma’s gedeeld en opgepakt. Natuurlijk is er daarbij altijd ruimte voor maatwerk, maar het uitgangspunt is dat we als gemeenten eenduidig handelen en communiceren.”
Nabije toekomst
Er komen steeds meer versoepelingen en daarmee neemt ook de onduidelijkheid over wat precies wel en niet mag toe. De gemeente gaat uit van de eigen verantwoordelijkheid van inwoners en ondernemers om de afstandseis van 1,5 meter en de hygiënevoorschriften goed na te leven; “Alleen bij excessen zullen we handhavend optreden. Mensen mogen genieten van de horeca en het strand, maar moeten dat wel verantwoord doen, zodat we problemen in de gezondheidszorg voorkomen.”
Ontwikkeling economie
“Sommige sectoren zijn zwaarder geraakt dan andere sectoren, ook in Westland. Maar ik zie veel veerkracht; er is oplossingsgerichtheid. Zo bekijkt de sierteeltsector of extracten van bloemen kunnen worden gebruikt voor de geur-, smaak- en kleurstofindustrie om zo alternatieve afzetmarkten te vinden. Westland heeft heel veel potentie. Er kan nog veel meer bereikt worden. De samenwerking tussen ondernemers, onderwijs, onderzoek en overheid kan duidelijk versterkt worden.”
Burgemeesterschap
In de huidige roerige crisistijd is Arends vooral ‘crisismanager’ en ‘burgervader’; “Het is van belang evenwichtig te zijn; niet te streng en star maar wel duidelijk. In het begin was de insteek vooral gericht op ‘dit’ en ‘dat’ mag niet, handhaving en controle. Gaandeweg zijn we beland in een situatie waarin de maatschappij zelf een juiste weg moet vinden. Het is tevens van belang voor een burgemeester bij een crisis zichtbaar te zijn. Mensen een hart onder de riem steken, belangstelling en medeleven tonen. Bijna iedereen heeft zich goed aan de regels gehouden. Ik heb veel waardering en bewondering voor de manier waarop de Westlanders met deze crisis zijn omgegaan. Ondanks de beperkingen, het verdriet en de zorgen heeft onze samenleving zich op zijn best laat zien.”
Thuis in Westland
Hoewel hij zijn hele leven aan de voor Westlanders andere kant van Nederland heeft gewoond, voelt Arends zich helemaal thuis in Westland. “Ik ga ongeveer één keer per maand een weekend naar Emmen voor familiebezoek. Als ik dan terugrijd naar Westland, de afslag op de A4 neem richting Wateringen/Naaldwijk en op de Westlandroute rijd, voelt dat toch als thuiskomen. De mentaliteit, de warmte, de ondernemingszin in Westland; ik vind het prachtig. Ik heb in anderhalf jaar én de laatste tijd mooie initiatieven gezien in de samenleving. Van ondernemers, van buurtpreventie, van kinderen, van groepen inwoners. Ik heb er van genoten hoe inventief en creatief Westland is. Mooi om in zo’n gemeente burgemeester te mogen zijn. Wat bovenal mooi is, er zijn veel zaken om aan te pakken. Ik ben een bouwer, ik wil vooruit. Dat kan volop in Westland. Uitdagingen voldoende!”