In de hoge Malietoren, die uitkijkt over Den Haag, zetelt MKB-Nederland. Een ivoren toren? Welnee; de innemendheid en de toegankelijkheid van voorzitter Jacco Vonhof laten hier geen ruimte voor. Manager Roel Batelaan ging met hem in gesprek en móést tutoyeren.
Ruim een jaar actief als voorzitter MKB-Nederland, wat zijn je ervaringen?
Het nieuwe is er nu vanaf, ik begin steeds beter te begrijpen hoe ‘Den Haag’ werkt. Ik weet hoe de hazen lopen. Echter, dat is niet hetzelfde als begrip hebben voor de politieke besluitvorming.
Je bent cynisch over de politieke kaasstolp?
Nee, dat is te cru. Als MKB-Nederland hebben we de politiek ook keihard nodig. Momenteel is de politiek op weg naar nieuwe verkiezingen. Dit is voor ons hét moment om onze input te leveren voor de verschillende verkiezingsprogramma’s, die weer moeten leiden tot een regeerakkoord dat ondernemers blij stemt.
Waar schuilt dan de kritiek op de Haagse politiek?
Soms zie je een soort verlamming plaatsvinden in de stad waar Nederland wordt geregeerd. Dat heeft diverse redenen, onder andere de politieke versnippering. Met een vijftal partijen die ongeveer even groot zijn en vier partijen in het kabinet, begint het grote uitruilen van politieke stokpaardjes. Dit verlamt en zo komen er soms weinig oplossingen uit de Haagse politiek.
Wat is het alternatief? ‘Den Haag’ stelt toch de kaders?
Ik zie de Haagse politiek als een draaischijf. Als die niet functioneert, gaan we ons heil ook elders zoeken, bij andere partijen op een ander politiek niveau zoals provincies en gemeenten. Sowieso is het doel om zelf meer aan de bal te zijn op onderwerpen die voor ondernemers belangrijk zijn en waar de politiek vooralsnog niet levert.
Een vastlopende draaischijf, hoe zie je dat voor je?
Neem als voorbeeld de vuurwerkhandel; veel bedrijven hebben de laatste jaren geïnvesteerd in opslagbunkers en voorraad. Er is weliswaar een debat gaande, maar een overheid die op stel en sprong besluit tot een verbod, is niet goed bezig. “Een ondernemersrisico” wordt dan gezegd, maar de overheid an sich mag nooit dat ondernemersrisico zijn. Voer een consistent beleid als overheid, alleen dan durven ondernemers te investeren en te ondernemen.
Vuurwerkbeleid is landelijk beleid, wat kunnen de lagere overheden daarin doen?
Vuurwerkregulering had op zich ook lokaal kunnen worden opgelost, maar neem een ander actueel voorbeeld; stikstof. Je ziet dat de landelijke overheid dit over de heg naar de provincies teruggooit. Zo is de lagere overheid toch weer in controle. Op dat niveau gaan we dan het gesprek. Al is de stikstofproblematiek bij uitstek een onderwerp waarop we een brede alliantie moeten vormen. Het raakt zoveel partijen: ondernemers, boeren, natuur en milieu, woningzoekenden
We hebben het nu wel over de overheid, maar wat kunnen ondernemers zelf doen om te slagen?
Dat is me uit het hart gegrepen! Ik zeg altijd: “Wat heb je zelf gedaan? Zoek een nieuwe weg!” tegen ondernemers die de overheid apathisch aankijken. Tegelijkertijd moeten de randvoorwaarden goed zijn; overheidsbeleid moet consistent zijn, aansluiten op de praktijk van ondernemers en niet eeuwig op zich laten wachten.
Wat kan bijvoorbeeld een winkelier doen om zelf te slagen?
Digitalisering gaat echt de doorslag geven voor bedrijven in winkelcentra. Ik heb het dan niet over het hebben van een website maar over het slim gebruik van data: leg data vast over klanten en weet wat zij wensen. Alleen de deur openzetten was jarenlang genoeg, maar de grote internetbedrijven hebben al een flink gat geslagen in de retailwereld.
Wat kunnen we daar aan doen? Het lijkt soms dat gemak de mens dient?
Ja, dat lijkt zo. Maar hier is ook sprake van een ongelijk speelveld. Een grote internetwinkel kent een veel lagere belastingdruk dan de lokale ondernemer. Hij betaalt ook geen OZB en rijdt tegelijk over dezelfde wegen als wij. Het speelveld moet gelijk zijn, vervolgens mag men weer concurreren. In Brussel wordt een stevige lobby gevoerd voor zogenaamde ‘fair taxation’.
Over Brussel gesproken; hoe zie jij de Brexit op economisch vlak?
Het komende jaar gaat doorslaggevend worden, een harde Brexit kan er goed inhakken bij de BV Nederland. Soms denken bedrijven niet met de Brexit te maken te hebben, omdat zij geen eindproduct leveren aan of afnemen uit Groot Brittannië. Als jouw klant of leverancier echter wel zakendoet aan de andere kant van de Noordzee, kan dit ook gevolgen hebben voor jouw bedrijfsvoering. Verdiep je hier in als ondernemer!
Terug in Nederland; wat heb je met Westland?
Ik ben zelf een Zwollenaar. Bij ons in de buurt is ook een glastuinbouwareaal bij IJsselmuiden en Kampen. Van Westland ben ik altijd erg onder de indruk geweest. De innovatie en vooruitstrevendheid spatten van alle sectoren af. In Westland is de energietransitie al afgerond voor die in de rest van het land is begonnen. Het mooiste daarvan is: het is door ondernemers zelf begonnen, uit welbegrepen eigenbelang. Voor mij hét voorbeeld dat overheidsingrijpen niet altijd noodzakelijk is voor een goede uitkomst.
